Arolwg Cenedlaethol yr Eglwysi: rhoi llais i bob eglwys

"Rydym yn gwybod pa mor bwysig yw adeiladau eglwys – fel canolfannau cymunedol, safleoedd treftadaeth ac wrth gwrs fel mannau sanctaidd lle mae pobl yn cwrdd, yn gweddïo ac yn cysylltu â Duw. Mae Arolwg Cenedlaethol yr Eglwysi yn gyfle i roi llais i'r gwirfoddolwyr a'r staff sy’n gofalu am y lleoedd hyn gyda ffydd ac angerdd. Trwy gymryd rhan, gall eglwysi helpu i lunio darlun o’r heriau sy’n eu hwynebu a’r rôl enfawr y mae eu hadeiladau’n ei chwarae ym mywyd ysbrydol a bob dydd pobl ar draws y DU. Rydym yn annog pob eglwys i gymryd rhan."

"Yn ein sgyrsiau ecwmenaidd am genhadaeth a gweinidogaeth yn y gymdeithas gyfoes, mae'r heriau a’r cyfleoedd sy’n gysylltiedig â pherchnogaeth adeiladau yn thema sy’n codi’n aml. Mae’r ymchwil hon yn cynnig cyfle amserol i ddarparu sylfaen dystiolaeth gyfoes ar gyfer y sgyrsiau hyn, gan ein cefnogi wrth inni geisio gwneud y defnydd gorau o’n hadnoddau ar y cyd i fyw allan ein gwerthoedd Cristnogol, rhannu ein ffydd a charu ein cymydog."

"Mae’r arolwg hwn yn amserol ac yn bwysig. Mae eglwysi lleol yng Nghymru yn wynebu heriau sylweddol wrth ofalu am adeiladau cymunedol hollbwysig, ac fe fydd yr arolwg hwn yn helpu i dynnu sylw at raddfa a natur y heriau hynny, ond hefyd yn helpu i nodi atebion cynaliadwy. Bydd canlyniadau’r arolwg yn darparu tystiolaeth wrth chwilio am bartneriaid newydd a chefnogaeth ar gyfer y gwaith hanfodol hwn. Byddwn yn annog eglwysi lleol ledled Cymru i gymryd rhan yn yr arolwg – bydd y canlyniadau’n cwmpasu Cymru a’r DU ehangach."

"Rydym yn gweld bob dydd pa mor hanfodol yw adeiladau eglwys wrth wasanaethu eu cymunedau lleol — gan gynnig nid yn unig cefnogaeth ysbrydol, ond hefyd gymorth ymarferol a man i gysylltu. Bydd yr arolwg pwysig hwn gan y National Churches Trust yn taflu goleuni ar yr heriau a’r cyfleoedd sy’n wynebu eglwysi ar draws y DU. Rydym yn annog eglwysi o bob traddodiad ac enwad i gymryd rhan, fel y gallwn lunio darlun cliriach gyda’n gilydd a sicrhau cefnogaeth i’r lleoedd annwyl hyn yn y dyfodol."

"Bydd canlyniadau’r arolwg hwn yn hynod o ddefnyddiol. Rydym yn annog cynifer o bobl â phosibl i ymateb ac ymgysylltu â’r broses."

"Mae hwn yn gyfle ardderchog i gasglu gwybodaeth werthfawr am sut mae adeiladau eglwys ar draws Lloegr a Chymru yn cael eu defnyddio i gefnogi eu cymunedau. Cafodd adeiladau eglwys eu hamlygu fel asedau pwysig yng Nghomisiwn yr Eglwysi Rhydd ar yr Eglwys a Chydlyniant Cymdeithasol. Bydd yr astudiaeth hon yn tynnu sylw cenedlaethol at gyflwr presennol adeiladau eglwys, sut maent yn cael eu cynnal, eu hariannu, a’r cymorth hanfodol a roddir ganddynt i gymunedau lleol."

"Mae’r fenter hon gan y National Churches Trust yn cael ei chroesawu’n fawr gan Gynulliad Cyffredinol yr Eglwysi Unitariaidd a Rhydd Cristnogol. Bydd yr mewnwelediadau y bydd yn eu cynnig yn helpu i lunio dyfodol ein hadeiladau a’n gwaith o fewn y gymuned, gan ein helpu i ddeall yn well cyflwr presennol ein portffolio adeiladau a gwerth ehangach ein hymgysylltiad â’r gymuned leol. Mae’r cyfle i gael cyfrif cenedlaethol a chreu sylfeini ar gyfer ceisiadau cydlynol am gefnogaeth ehangach yn werthfawr iawn, ac edrychwn ymlaen at weithio gyda’r National Churches Trust."

"Bydd Arolwg Cenedlaethol 2025... yn amlygu’r gwaith anhygoel a wneir bob dydd gan eglwysi plwyf i greu, darparu a chynnal cymunedau iach ledled y wlad. Ychydig o bobl sy’n ymwybodol o’r effaith enfawr sydd gan eglwysi plwyf, nac o’r costau enfawr sy’n gysylltiedig â chynnal eu gwaith ar ran y bobl y maent wedi bod yn eu gwasanaethu ers canrifoedd." Y Parchedig Canon Dr Stephen Evans, Ficer St Marylebone a Chyfnerthydd Ardal Llundain, Rhwydwaith yr Eglwysi Mawr

"Rydym yn falch o weld yr arolwg hwn yn digwydd. Bob blwyddyn, mae eglwysi ledled Gogledd Iwerddon yn wynebu heriau cynyddol wrth ofalu am eu hadeiladau — mannau sy’n llawer mwy na llefydd addoli; maent hefyd yn ganolfannau craidd bywyd cymunedol. Mae’r arolwg hwn yn gam pwysig i ddeall yr heriau ar y cyd hyn ac i helpu i archwilio atebion ymarferol a chreadigol wrth gynllunio ac ariannu’r dyfodol."

"Y gwerth yn yr arolwg hwn yw y bydd yn rhoi arwydd clir o’r amrywiaeth grefyddol yn y DU. Mae eglwysi’n wahanol nid yn unig o ran y ffordd maent yn cael eu llywodraethu a’u haddoliad, ond hefyd o ran sut maent yn dychmygu ac yn defnyddio gofod sanctaidd. Mae rhai o’r gwahaniaethau hyn nid yn unig rhwng enwadau ond hefyd o fewn enwadau."

"O fewn yr Eglwys Bresbyteraidd yn Iwerddon, rydym yn ymwybodol o’r heriau sy’n wynebu cymunedau Cristnogol heddiw. Rydym yn cydnabod bod ein cynulleidfaoedd a’r adeiladau cysylltiedig wrth wraidd llawer o gymunedau, yn y ddinas a’r wlad. Felly, maent yn darparu llawer mwy na llefydd addoli; maent hefyd yn ganolfannau hanfodol ar gyfer estyn allan yn gymdeithasol. Rydym yn gobeithio y bydd yr arolwg hwn a’i ganfyddiadau’n rhoi gwybodaeth ddefnyddiol wrth inni geisio cynnal ein stoc adeiladau i ogoniant Duw."

"Rydym yn cefnogi’r Arolwg yn llawn ac yn ystyried ei fod yn hanfodol i ddeall y sefyllfa bresennol gyda Mannau Addoli ac i gynllunio ar gyfer eu dyfodol."

"Mae’r United Reformed Church yn croesawu’r arolwg gan y National Churches Trust, a fydd yn edrych ar ddyfodol y mannau cymunedol hanfodol y mae pob eglwys yn eu darparu. Dyma gyfle i rannu profiadau ac i dynnu sylw at rôl hanfodol eglwysi wrth gefnogi cymunedau lleol, gweithgareddau a grwpiau. Mae eglwysi wastad wedi bod yn fwy na mannau addoli yn unig, gyda miliynau o bobl yn eu defnyddio bob wythnos – yn angorion hanfodol i lawer o gymunedau."

"Mae eglwysi’r cyfnod Fictoraidd ac Edwardaidd ymhlith yr adeiladau mwyaf arwyddocaol o ran pensaernïaeth a hanes yn y DU. Mae Arolwg 2025 gan y National Churches Trust yn gam hanfodol i ddeall y pwysau sy’n wynebu’r lleoedd hyn na ellir eu disodli — ac i sicrhau eu bod yn gallu parhau i wasanaethu eu cymunedau, ysbrydoli cenedlaethau’r dyfodol, a chael eu diogelu’n iawn ar gyfer y dyfodol."