13th century Cistercian abbey.
Winchcombe, Gloucestershire
Once a Cistercian abbey, founded in 1246 by Richard of Cornwall and dissolved Christmas Eve 1539, Hailes never housed large numbers of monks but had extensive and elaborate buildings. It was financed by pilgrims visiting its renowned relic, 'the Holy Blood of Hailes', allegedly a phial of Christ's blood.
Hailes Abbey is owned by the National Trust, but maintained and managed by English Heritage.
Petrisw, Powys
Cyrhaeddir yr eglwys hon trwy deithio naill ai ar hyd lonydd troellog sy’n gyforiog o flodau, neu ar hyd llwybr troed. Wrth gyrraedd, fe welwch yr eglwys ganoloesol hon yn sefyll ar lethrau’r Grwyne Fawr, yn edrych heibio cwm bychan at lethrau Mynydd Pen-y-Fâl yr ochr draw.
Capel y Ffin, Powys
Lleolir eglwys Sant Mair, Capel y Ffin yn nyffryn cudd yr afon Honddu, gyda’r Mynyddoedd Du i’r gorllewin iddi a Chlawdd Offa i’r dwyrain. Mae’n fan lle mae celfyddyd a thirwedd yn ymdoddi i’w gilydd – ac nid yw’n syndod felly iddi ddenu arlunwyr a beirdd am ganrifoedd.
Hen Faesyfed, Powys
Er iddi gael ei llosgi yn ystod Gwrthryfel Glyndŵr yn 1401, mae gan Eglwys Sant Steffan hanes cystal ag unrhyw gastell, gyda chroglen ganoloesol brin ac organ a all fod yr hynaf yn y DU.
